επί του ειδικά γενικού:
Η εικόνα που χω για τα πράγματα, η εικόνα που έχουμε για τα πράγματα δεν μένει ποτέ ίδια, παρά τους δογματισμούς που κουβαλούμε, ο κυρίαρχος σκεπτικισμός της εποχής μας επικαθορίζει σε μέγιστο βαθμό τις θεωρήσεις μας και μπασταρδεύει τις επιλογές μας. όπως και να το κάνουμε είμαι, είμαστε παράγωγα μιας μεταμοντέρνας εποχής, και δεν μπορούμε να υπάρξουμε έξω από αυτήν.
Το επικαθορίζει και το μπασταρδεύει όχι μόνο στο επίπεδο της σκέψης, αλλά κυρίως της πράξης, στο πεδίο της σωματικής ενότητας σκέψης και πράξης. Όπως έγραψα σε ένα ποστ στο facebook: Είμαστε ακόμη αρκούντως χορτασμένοι και πολλαπλώς άπιστοι και βαθιά σκεπτικιστές για πόλεμο και κυρίως για επανάσταση.
Επί του Γενικά ειδικού:
Ζούμε, βιώνουμε, δίχως καλά , καλά να κατανοούμε, βαθιές δομικές μεταλλάξεις στο σώμα και στο πνεύμα του σύγχρονου κόσμου, του σύγχρονου ολοκληρωτικού καπιταλισμού.
Μεταλλάξεις που αλλοιώνουν- αριστοτελικά- τους τρόπους που οικοδομούνται οι σχέσεις, τους τρόπους που βιώνουμε- ατομικά και συλλογικά- τα πράγματα, αλλοιώνουν- αριστοτελικά- τις διαδικασίες που συμφύονται και αλληλεπιδρούν οι δυναμικές και δυνάμεις, συμφύονται και αλληλεπιδρούν οι δυνάμεις και ενέργειες
Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός αλλάζει διαρκώς, η αστική τάξη αλλάζει διαρκώς, η εργατική τάξη αλλάζει διαρκώς, το πώς δομούνται οι σχέσεις τους αλλάζει διαρκώς, το πώς εκφράζονται οι σχέσεις κυριαρχίας το ίδιο. Το πώς κατανοούμε εμείς ή καλύτερα το πώς βιώνουμε, την διαλεκτική κυρίου- δούλου, αλλάζει διαρκώς. Αυτό δεν συνεπάγεται πως έχουμε ένα καλύτερο κόσμο, όχι έχουμε ένα πιο επικίνδυνο αν και ενδιαφέροντα κόσμο.
Ε δεν μπορεί παρά να έχει αλλάξει το τι σημαίνει αντίσταση – που συνεχίζει με τον τρόπο να προπορεύεται- το τι σημαίνει ταξική πάλη, το τι σημαίνει επανάσταση, το τι σημαίνει στράτευση, συλλογικότητα, ταυτότητα και ετερότητα. Το τι σημαίνει ρεφορμισμός, το τι σημαίνει επανάσταση, και πια η σχέση μεταξύ τους.
Κατά συνέπεια: τα παλαιά, ηρωικά αν και πένθιμα εργαλεία που ακόμη χρησιμοποιούμε αδυνατούν να εξηγήσουν ή ακόμη χειρότερα να αλλάξουν – όπως θα το ήθελε- ο Μαρξ την πραγματικότητα.
Αδυνατούν να γίνουν ο καταλύτης έτσι ώστε να δομηθεί ένα πραγματικό κίνημα που εγελιανά ή νεοεγελιανά, θα αίρει την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων, ναι σε μεγάλο βαθμό ο κομμουνισμός και η αναρχία στην ενότητα και την αντίθεση τους υπήρξαν ένα νεοεγελιανό κίνημα. Και όταν έπαψαν να ναι εγελιανα ή νεοεγελιανά και επιθύμησαν την επιστήμη του θετικισμού τότε μετατράπηκαν στο αντίθετο τους, μετατράπηκαν σε ένα κακέκτυπο του καντιανισμού/ θετικισμού.
Επί του ειδικά / ειδικού
Υπήρξε και δεν υπάρχει, όσο και αν υπάρχουν άνθρωποι που το επιθυμούν, όσο και αν κάποιοι επιμένουν και πάντα κάποιοι θα συνεχίσουν να επιμένουν είτε πιάνονται από πραγματικά μεγέθη και διαδικασίες, είτε μετατρέπονται σε θρησκευτικού τύπου σέχτες, είτε πότε γίνεται το ένα ή πότε γίνεται το άλλο, είτε γίνονται και 2 ταυτόχρονα.
Και ευτυχώς που κάποιοι θα επιμένουν, έστω και αν είναι πίσω από την εποχή τους ή σε κάποιες περιπτώσεις μπροστά από την εποχή τους, γιατί ακόμη και αυτή η δονκιχωτική υπομονή και επιμονή τους στέκεται εμπόδιο στις επιδιώξεις του κεφαλαίου, σε αντίθεση με αντιλήψεις, πως δύναται να βελτιωθεί να αλλάξει και να καλυτερεύσει.
Κατά συνέπεια, παρά την φανερή αδυναμία ή την ανεπάρκεια των σημερινών μορφών και εκφράσεων η απουσία τους, η ανυπαρξία τους θα απελευθερώσει το χώρο στην κυριαρχία και στο κεφάλαιο.
Και από αυτή την οπτική ευτυχώς που συνεχίζουν να υφίσταντο, τούτο όμως δεν συνεπάγεται πως είναι αναγκαίο αυτές οι μορφές και οι εκφράσεις να αλλάξουν, να αλλάξουν ριζικά, να γίνουν η εποχή τους, όχι πίσω ή μπροστά, αλλά η εποχή τους.
Και το να γίνεις η εποχή σου συνεπάγεται να συνδεθείς με τις δυναμικές και τις δυνατότητες της εποχής, να δρας και να εκφράζεσαι με ρεαλισμό και όραμα, με λογισμό και όνειρο, με επιστημονική ακρίβεια, τεχνοκρατική αρτιότητα και φιλοσοφική αναστοχαστικότητα.
Να είσαι, να είμαι, να είμαστε ανοικτός, πολύ ανοικτός, ανοικτοί, πολύ ανοικτοί άλλωστε η κοινωνία που επιθυμείς να οικοδομήσεις επί της θεωρίας είναι η θα έπρεπε να είναι η πλέον ανοικτή κοινωνία. Κατά συνέπεια δεν μπορούμε να οικοδομήσουμε ανοικτές κοινωνίες με κλειστές οντότητες.
Επί της επιστημολογίας: ειδικά και γενικά
Για να εμβαθύνουμε τον τρόπο που θα αναλύσουμε και να αλλάξουμε την κατάσταση πραγμάτων είναι αναγκαίο να διερευνούμε τον τρόπο που μεθοδολογικά θα προσεγγίσουμε τα φαινόμενα και ζητήματα.
Το να πάμε πέρα από το σχετικισμό και το σκεπτικισμό της εποχής μας είναι ίσως αναγκαίο να βουτήξουμε μες στο σχετικισμό και το σκεπτικισμό και να περάσουμε απέναντι.
Ναι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να πνιγούμε μες στο σχετικισμό και το σκεπτικισμό, όπως πνιγήκαμε με τους πάσης μορφής δογματισμούς και ισμους, μόνο που δεν υπάρχει άλλος δρόμος.
Το να παραμείνουμε στις όχθες των βεβαιοτήτων μας είναι μια ευκολία της στιγμής που όμως δεν μας επιτρέπει να δούμε πέρα από αυτές, δεν μας επιτρέπει να αναστοχαστούμε πάνω στα νέα φαινόμενα και στα νέα ζητήματα, είναι βόλεμα, συντηρητικό βόλεμα, άσε που είναι υπαρκτός ο κίνδυνος ένας ποταμός να μας παρασύρει στα βαθιά νερά, δίχως να έχουμε τρόπο διαφυγής.
Είναι ίσως χρυσή ευκαιρία να αναστοχαστούμε και κυρίως να πειραματιστούμε, επάνω σε μια σειρά μεγεθών : το πρώτο είναι η ασυμμετρία σε σχέση με την συμμετρία, το δεύτερο μέγεθος η ανισομετρία σε σχέση με την συνδυασμένη ανάπτυξη, το τρίτο είναι ο ρεαλισμός σε σχέση με το πραγματισμό, το τέταρτο η δυνατότητα σε σχέση με τη πραγματικότητα , την ποίηση και την φαντασία.
Όχι δεν πρόκειται για φιλοσοφικές σοφιστείες αλλά για μια εμβάθυνση των ερευνητικών μας εργαλείων σε σχέση με την ανάλυση της πραγματικότητας που δύναται να οδηγήσει στην αλλαγή της. Δεν είναι ασκήσεις επί χάρτου, μα για μια εμβάθυνση των πρακτικών που θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε για να αλλάξουμε τον κόσμο.
Αυτό δεν συνεπάγεται κλείσιμο στις «στοές» και στους «κήπους» μας, μα άνοιγμα, πραγματικό άνοιγμα στα μεγέθη και τις ποιότητες της πραγματικότητας, συνεπάγεται να διώξουμε τους φόβους και τα στερεότυπα που μας έχουν κληρονομήσει.
Επί του συγκεκριμένα συγκεκριμένου
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μπροστά στην συνδιάσκεψη της βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο στάδιο κρίσης και ανάπτυξης, όπως το σύνολο της Ελληνικής, Ευρωπαϊκής και παγκόσμιας αριστεράς.
Από την μια οι δυνάμεις της- όπως και το ΚΚΕ, η ΛΑΕ ή και οι άλλες δυνάμεις της «άλλης» αριστεράς- στο ένα ή στο άλλο ποσοτικό βαθμό- με συνέπεια ή και ασυνέπεια και σίγουρα με ασυμμετρία- βρίσκονται στην πρωτοπορία των κοινωνικών αγώνων.
Από την άλλη αδυνατεί- όπως και το ΚΚΕ, η ΛΑΕ ή και οι άλλες δυνάμεις της «άλλης» αριστεράς- να κατανοήσει τις αλλαγές και τις εξελίξεις, και να συνδεθεί με τις δυναμικές που δύναται να πραγματωθούν σε δυνάμεις.
Και όλα αυτά σε μια κρίσιμη περίοδο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, με τα μνημόνια να έχουν γίνει το σύνταγμα της χώρας και της ΕΕ, και με το πόλεμο- στο ένα ή στο άλλο βαθμό – να κτυπάει την πόρτα μας.
Ταυτόχρονα λειτουργώντας περισσότερο ως κλειστά συστήματα και ως επιμέρους κλειστά υποσυστήματα, σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο δεν επιτρέπουν, αλλά και αποτρέπουν την ανατροφοδότηση με «ξένες» προσμίξεις ή από την άλλη στο όνομα της πλατύτητας, παραμένοντας κλειστά συστήματα, εισάγουν εχθρικές θεωρήσεις.
Επί της ουσίας, όλες μα όλες οι συνιστώσες- είτε στην μια, είτε στην άλλη εκδοχή-συνεχίζουν να βρίσκονται εντός του κοσμοειδώλου της κομμουνιστικής αριστεράς του 20ου αιώνα, ακόμη και αυτοί που τα προηγούμενα χρόνια επιχείρησαν να αναστοχαστούν μια κομμουνιστική επαναθεμελίωση, Λόγου χάρη ο συνέδριο του ΝΑΡ για την κομμουνιστική απελευθέρωση που έγινε πρόσφατα αποφάσισε μια προσαρμογή σε μια νέα εκδοχή μαρξισμού/ λενινισμού, οδηγώντας σε μια σειρά αποχωρήσεις.
Η επιστροφή στο ιστορικό ηρωικό αλλά και ηττημένο κομμουνισμό του 20ου αιώνα είναι λοιπόν η λύση στο καπιταλισμό της εποχής και στο ρεφορμισμό της εποχής, όχι δεν νομίζω.
Και εσύ;
Φοβάμαι πως παρά την πολύμορφη κρίση ή και την αναγκαιότητα να σπάσουμε την καπιταλιστική φυλακή, για βραχύ ή και μακρό χρονικό διάστημα, θα είναι μάλλον αδύνατη η επανάσταση.
Όχι πως δεν θα υπάρξουν συγκρούσεις, ταξικές και κοινωνικές συγκρούσεις, κοινωνικές και λαϊκές εξεγέρσεις, ούτε σημαίνει πως έχουμε υπερβεί την εποχή των πολέμων και των επαναστάσεων.
Είναι αδύνατη λοιπόν η προοπτική της επανάστασης σε αυτή την συγκυρία, η επανάσταση ως μια συνειδητή ενέργεια της μεγάλης πλειοψηφίας ή τμήματος της πλειοψηφίας του εργαζόμενου λαού.
Αυτό δεν συνεπάγεται, πως δεν είναι αναγκαίο, η οργάνωση της μάχης του εργαζόμενου λαού για την υπεράσπιση και την διεύρυνση των συλλογικών κοινωνικών και λαϊκών δικαιωμάτων.
Και αυτό δεν μπορεί παρά να το πράξει μια αριστερά που δεν πέφτει στην παγίδα της διαχείρισης του υπάρχοντος συστήματος, στην παγίδα του κυβερνητισμού και του ρεφορμισμού, αλλά ούτε και μια αριστερά που κινείται στο επίπεδο της νεφελοκοκκυγία.
Προσοχή∙ άλλο κυβερνητισμός, άλλο ρεφορμισμός, άλλο διαχείριση και άλλο η προοπτική, η δυνατότητα ή και η αναγκαιότητα αυτό το μπλοκ δυνάμεων να κερδίσει την κυβερνητική εξουσία.
Μα χωρίς επανάσταση; Ναι και χωρίς επανάσταση, ανοίγοντας φυσικά δυο προοπτικές: η πρώτη οδηγεί στην διαχείριση, στο ξέφτισμα στο ξεφτίλισμα, στο ΣΥΡΙΖΑ και η δεύτερη σε συνθήκες μιας αναβαθμισμένης κρίσης και σύγκρουσης που είτε θα οδηγήσουν σε μια επαναστατική κρίση, είτε σε ένα εκφυλισμό και αντεπανάσταση, είτε σε ενα πρόσκαιρο συμβιβασμό, που σε ενα βάθος χρόνου μάλλον τις δυνάμεις της αντεπανάστασης θα ωφελήσει.
Αυτή η αριστερά δεν μπορεί παρά να είναι ανοικτή σε ιδέες και πρακτικές, μεγαλόκαρδη, ανοιχτόκαρδη, βαθιά ενωτική. Μια αριστερά που είτε κινείται μαζί, είτε κινείται χώρια, θα κτυπάει μαζί, έστω και για το επιμέρους, και μια εκλογική μάχη είναι μια επιμέρους μάχη και έτσι θα έπρεπε να δει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ την πρόταση της ΛΑΕ.
Και εσύ λοιπόν ; Τι εγώ και γιατί εγώ; Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ικανό να επιδράσει και να παίξει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο, ούτε το επιθυμεί, ούτε σε αυτή την φάση βρίσκει ένα ρόλο, ένα σκοπό, ένα καθήκον να θέσει στον εαυτό μου. Ούτε όμως να βάλω εμπόδια – αν μπορώ να το πράξω- σε σχεδιασμούς, που ελπίζω- είτε από δω, είτε από εκεί- να πετύχουν
Αποστρατεία; Κάθε άλλο, συνεχίζω να θεωρώ τον εαυτό μου στρατευμένο στην υπόθεση της κοινωνικής χειραφέτησης και δεν νομίζω πως θα πάψω να είμαι, μόνο που αυτή την στιγμή έχω αρχίσει να κολυμπώ στο σχετικισμό και κυρίως τον σκεπτικισμό και ελπίζω να περάσω απέναντι.
Παραμένω ενεργός και δίνω τις δικές μου μικρές ή μεγάλες μάχες στο κοινωνικό και ταξικό πεδίο, παραμένω πολιτικά και κοινωνικά ζωντανός στο χώρο της επαναστατικής, αντικαπιταλιστικής, κομμουνιστικής, ελευθεριακής αριστεράς, στα πλαίσια του χώρου του ΝΑΡ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Είτε μαζί με τους συντρόφου, είτε ως ελεύθερος σκοπευτής.
Σε κάθε περίπτωση είναι μάταιο ή και αρνητικό να σκεφτόμαστε το μαζί δίχως το εγώ.
Δημήτρης Αργυρός