Στην Ευρώπη οι βαθιές ταξικές διαιρέσεις, η τεράστια ταξική / οικονομική ανισοκατανομή και δευτερευόντως η μετανάστευση στρέφει τα πολιτικά πράγματα προς τα δεξιά, καλύτερα προς την άκρα δεξιά.
Αίτια
Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει σε αυτή την ακροδεξιά στροφή:
Α) η βαθιά κρίση της ΕΕ, κρίση στρατηγικής ολοκλήρωσης της, κρίση του ευρωπαϊσμού, κρίση του ευρωπαϊκού μοντέλου ολοκλήρωσης. Κρίση που θέτει σε μεγάλη αμφισβήτηση το μέλλον της ΕΕ, το μέλλον της Γερμανικής ΕΕ, όπως αυτή έχει μετασχηματιστεί τις τελευταίες δεκαετίες και ειδικότερα μετά το ευρώ που δεν τίποτε άλλο πάρα ένα ευρωπαϊκό μάρκο.
Β) το νεοψυχροπολεμικό κλίμα μεταξύ ΗΠΑ/ Ρωσίας/ Κίνας. Με αφορμή τις πολεμικές συγκρούσεις στην Μέση Ανατολή, ολόκληρος ο κόσμος έχει μπει σε μια φάση ενός παγκόσμιου πολέμου δια αντιπρόσωπων. Με ανοικτό το ερώτημα αν αυτή η παγκόσμια πολεμική αναμέτρηση αποκτήσει πιο συνολικά χαρακτηριστικά, θέτοντας σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη, μια κατάσταση πραγμάτων που θέτει την ανθρωπότητα μπροστά στο κίνδυνο ενός πυρηνικού ολέθρου.
Ταυτόχρονα ας σημειωθεί πως και στις 3 αυτές χώρες υπάρχουν κυβερνήσεις και καθεστώτα που – παρά τις μεγάλες διαφορές τους- διέπονται από ένα πολιτικό αυταρχισμό και ένα οικονομικό εθνικισμό.
Αυτό δεν τις εμποδίζει να εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες που τους προσφέρει η λεγόμενη παγκοσμιοποίηση. Απεναντίας όσο σκληρές, αυταρχικές είναι τόσο με ευκολία ξεπερνούν τους σκοπέλους της παγκοσμιοποίησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Κίνα, με τους τεράστιους ρυθμούς ανάπτυξης, «κομμουνιστική» Κίνα που σώζει τα παρτίδα του παγκόσμιου καπιταλισμού, ως ένα τεράστιο εργοστάσιο υπεραξίας.
Είναι φανερό πως πίσω και πάνω από όλα διακρίνεις την κρίση αυτού που ονομάστηκε παγκοσμιοποίηση, την εξάντληση της δυναμικής της, την εξάντληση της δυναμικής του νεοφιλελεύθερου μοντέλου ανάπτυξης της.
Αν όμως θέλουμε να το αναλύσουμε ακόμη πιο βαθιά- με αφορμή την κρίση του 2008, που έγινε κρίση πραγματικής οικονομίας στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, όπως στην Ελλάδα- δεν μπορούμε παρά να αναγνώσουμε την κρίση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος. Την κρίση του σταδίου του ολοκληρωτικού καπιταλισμού, κρίση που εδράζεται σε μια ταυτόχρονη κρίση υπερπαραγωγής και πτώσης του ποσοστού κέρδους.
Μετανάστευση
Σε αυτό το σημείο ίσως είναι αναγκαίο να σχολιάσω το ζήτημα της μετανάστευσης. Τα αίτια της μετανάστευσης κατά βάση είναι δυο: 1) το ζήτημα της φτώχειας και της οικονομικής εξαθλίωσης. 2) Το ζήτημα των πολεμικών αναμετρήσεων. Δηλαδή ζητήματα που το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης το έχουν οι αποικιοκρατικές , ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, καθώς και οι ντόπιες πολιτικές και οικονομικές ελίτ.
Από αυτή την οπτική πρέπει να αντιμετωπίζουμε το ζήτημα της μετανάστευσης, προσφέροντας την αμέριστη αλληλεγγύη μας στους μετανάστες/ ιες. Εχθρός δεν είναι, δεν πρέπει να είναι ο μετανάστης/α, ούτε ο πρόσφυγας, αλλά οι διακινητές, τα καθεστώτα , οι αντίπαλες ένοπλες πτέρυγες και στρατοί καθώς και οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.
Πρέπει να είμαστε όμως ρεαλιστές με το ζήτημα της συνύπαρξης των μουσουλμανικών πληθυσμών με τα ιδιαίτερα πολιτιστικά/ θρησκευτικά χαρακτηριστικά τους. Πόσο μάλλον όταν αυτά τα ιδιαίτερα πολιτιστικά/ θρησκευτικά χαρακτηριστικά διυλίζονται και επικαθορίζονται από τις ταξικές αντιθέσεις σε συνθήκες όξυνσης τους.
Βέβαια κάτω από τις συνθήκες μιας οικονομικής ισοκατανομής, συνθήκες μιας οικονομικής δημοκρατίας τα πολιτιστικά χάσματα και οι θρησκευτικές διαφοροποιήσεις θα αντιμετωπίζονταν με παραγωγικό και δημιουργικό τρόπο που θα οδηγούσε σε ένα κόσμο συνύπαρξης. Συνύπαρξη που δεν καταπάτα τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα λόγω των θρησκευτικών και πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων.
Η άκρα δεξιά στας Ευρώπας
Η άκρα δεξιά στην Αυστρία, Ιταλία και την Ουγγαρία κυβερνούν μόνοι τους ή με συνεργασία με άλλα δεξιά ή ακροδεξιά κόμματα ή και εδικού τύπου κεντροαριστερό/ δεξιά κόμματα, όπως των 5 αστέρων, σε μια λογική ενός εθνικιστικού οικονομικού νεοφιλελευθερισμού. Ενώ σε μια σειρά από άλλες χώρες, όπως στην Γερμανία ή την Σουηδία, είναι αξιωματική αντιπολίτευση και πιέζουν προς τα δεξιά την κεντροδεξιά στην Γερμανία και την Σοσιαλδημοκρατία στην Σουηδία.
Η άκρα δεξιά στην Ευρώπη- στο μεγαλύτερο βαθμό της- επιχειρεί να διαφοροποιηθεί από το ναζιστικό και φασιστικό παρελθόν της, δηλώνοντας την «δημοκρατική» της ταυτότητα και παρουσία. Επί της ουσίας η άκρα δεξιά στην Ευρώπη ακολουθεί με συνέπεια την Γκραμσιανή λογική της κατάκτησης της ηγεμονίας, επιχειρώντας να στρέψει τα πράγματα σε πιο συντηρητική και ακροδεξιά κατεύθυνση και η ακροδεξιά ατζέντα της να γίνει πολιτικό πρόγραμμα των πολιτικών, κομματικών οργανισμών. Και δυστυχώς τα γεγονότα δείχνουν πως σε ένα μεγάλο βαθμό το έχουν πετύχει, η ατζέντα τους έχει γίνει ατζέντα της κοινωνίας και καλυμμένα σε ένα βαθμό των επίσημων καθεστωτικών κομματικών δυνάμεων.
Στα εντός μας
Στα εν Ελλάδι τώρα, εκτός από την ναζιστική και εγκληματική Χ.Α και μια σειρά από άλλα ακροδεξιά κόμματα επιχειρούν να καλύψουν την συντηρητική, δεξιά στροφή. Συνολικότερα δε ολόκληρο το επίσημο πολιτικό σκηνικό έχει πάει δεξιά, και σε ένα μεγάλο βαθμό εθνοκεντρικά. Απόρροια της βαθιάς κρίσης που έχει πλήξει την χώρα μας τα τελευταία 8 χρόνια, καταστρέφοντας ένα μεγάλο τμήμα των μικρομεσαίων, αποδομώντας τα εργατικά δικαιώματα και τις κατακτήσεις, ρίχνοντας την Ελληνική αστική τάξη σε χαμηλότερη βαθμίδα στο παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ΝΔ : στη καθοδήγηση της βρίσκονται πρώην και νυν ακροδεξιοί μαζί με ντούρους νεοφιλελευθέρους, ενώ στο περιθώριο βρίσκεται η πάλαια κεντροδεξιά καραμανλική πτέρυγα της. Τμήμα της παλαιάς Καραμανλικής κεντροδεξιάς δοκιμάζει μια γραμμή κριτικής στήριξης στο ΣΥΡΙΖΑ, με τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ να ανοίγει διόδους σε τμήματα της Καραμανλικής δεξιάς να στραφούν σε μια κατεύθυνση συνεργασίας μαζί της.
Ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ Α) συνεργάζεται άνετα με τον δεξιό εταίρο του Καμένο παρά τις τεράστιες διαφορές τους, κοσμοπολίτικη δύναμη ο πρώτος, εθνοκεντρική δύναμη η δεύτερη. Β) Ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθώντας ένα ανοικτό και απροκάλυπτο φιλοαντλαντισμό και φιλοαμερικανισμό- που τον έχει οδηγήσει σε ρήξη με το πατροπαράδοτο φιλορωσισμό της αριστεράς- μοιάζει όλο και πιο πολύ με μια εκδοχή της κεντροδεξιά/ κεντροαριστερά. Ακόμη και το Παπανδρεικό ΠΑΣΟΚ – ειδικότερα στην πρώτη περίοδο του, λεχτικά και συμβολικά, είναι αριστερότερα του ΣΥΡΙΖΑ.
Το ΠΑΣΟΚ/ ΚΙΝΑΛ όσο και το ποτάμι, μοιάζουν σαν καρυδότσουφλα στην θάλασσα που το κύμα τα πάει δεξιά και αριστερά, δίχως να χουν χώρο, δίχως να χουν βρει πολιτικό κενό να μπορούν να παίξουν. Άκρα δεξιά τείνει η ΝΔ, κεντροδεξιά και κεντροαριστερά ο ΣΥΡΙΖΑ, ο ευρωπαϊσμός είναι ντεμοντέ, ο φιλοαμερικανισμός ντύνεται ΣΥΡΙΖΑ, ο εθνικισμός ΝΔ.
Και η αριστερά;
Η ευρωπαϊκή αριστερά αδυνατεί να κατανοήσει την πραγματικότητα, να συναντηθεί με τις δυναμικές και να εκφράσει πραγματικές κοινωνικές κινήσεις και τις σύγχρονες τάσεις της χειραφέτησης.
Η ευρωπαϊκή αριστερά κινείται σε δυο αντιθετικά επίπεδα: Πλειοψηφικά ρέπει σε ένα γραμμικό ευρωπαϊσμό σε μια μεταρρυθμιστική γραμμή που επιχειρεί να καλυτερεύσει το καπιταλιστικό σύστημα. Μειοψηφικά υπάρχουν ρεύματα που εκφράζουν μια εθνοκεντρική μεταρρυθμιστική γραμμή.
Συνολικότερα όμως αδυνατούν να αναστοχαστούν και να εκφράσουν δυναμικές και προτάγματα που θα βλέπουν πέρα από το καπιταλισμό, σε μια σύγχρονη επαναστατική αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Στην καλύτερη των περιπτώσεων υπάρχουν ρεύματα που συνεχίζουν να υπερασπίζονται ή να επιχειρούν να βελτιώσουν κάποιες από τις εκδοχές του κομμουνιστικού ρεύματος του 20 αιώνα.
Στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος της αριστεράς τείνει να καλύψει ένα τμήμα του εθνοκεντρικού ή και εθνικιστικού χώρου με αντιιμπεριαλιστικό κάλυμμα, στηρίζοντας τμήματα και οπτικές μικρομεσαίων ή τμήματα και οπτικές της Ελληνικής αστικής τάξης, καλύπτοντας το παραδοσιακό φιλορωσικό κόμμα. Τέτοιες δυνάμεις και κόμματα είναι η ΛΑΕ, το ρεύμα του Καραμπελία, από μια άλλη οπτική ο Μ-Λ χώρος ή δυστυχώς σε ένα βαθμό και το ΚΚΕ.
Ένα μικρότερο τμήμα συνεχίζει να βρίσκεται σε αυτό το χώρο που ονομάστηκε ευρωκομμουνισμό, δηλαδή σε ένα ριζοσπαστικό ευρωπαϊσμό, με ολίγο από αντικαπιταλισμό, κοινωνικά κινήματα και δικαιωματισμό.
Τέλος υπάρχει ένα ρεύμα αντικαπιταλιστικής μαχόμενης κριτικής, όπως το ΝΑΡ για την κομμουνιστική απελευθέρωση και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ που επιχειρεί να ανανεώσει, να επαναθεμελιώσει το κομμουνισμό, τον σύγχρονο κομμουνισμό. Ένα ρεύμα που εκφράζει σε μεγάλο βαθμό την πραγματική κίνηση, αδυνατώντας όμως να αποκτήσει μια γείωση με πλειοψηφικές κοινωνικές δυναμικές και ρεύματα.
Το μεγάλο ζήτημα της εποχής μας είναι το παρακάτω: απέναντι στο συστημικό Ιανό: ευρωπαϊσμό από την μια/ εθνοκεντρισμός από την άλλη, απουσιάζει ένας αντισυστημικός λόγος, μια αντισυστημική πράξη, που θα αναστοχάζεται ένα δρόμο πέρα από το καπιταλισμό και την εκμετάλλευση.
Που θα παράγει έναν διεθνιστικό προλεταριακό επαναστατικό δρόμο που θα επιχειρεί με όλα τα μέσα, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Θα επιδιώκει με όλα τα μέσα το μοίρασμα του πλούτου σε όλους τους καταπιεσμένους. Μια κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη που θα εξασφαλίζει την ισορροπία άνθρωπου και φύσης. Ενώ θα δείχνει ανοχή απέναντι στις κάθε μορφής ιδιαιτερότητες , πλην αυτών που αναπαράγουν την εκμετάλλευση άνθρωπου από άνθρωπο, παράγουν και αναπαράγουν την καταπίεση.
